MAKALE
34
sev
jr
MODEL OLMA
Albert Schweitzer’e göre çocuk yetiştirmenin üç temel ilkesi
şunlardır: Birincisi, örnek olmak; ikincisi, örnek olmak;
üçüncüsü örnek olmak. Ebeveyn olarak inançlarınızı,
değerlerinizi, duygularınızı vb. çocuklarınıza iletmenin
binlerce yolu vardır. Bu nedenle, model alma rolü,
aile ağacının kök bölümünü temsil eden temel
rollerindendir.
Çocuğunuza davranışlarınızla, düşüncelerinizle vb. örnek
olmak sizin için ne kadar önemli? Yaşamınızın merkezine
hangi konu yer almaktadır? Kişi olarak öncelikleriniz nelerdir?
Amaçlarınız nelerdir? Hayatta neler yapmak istersiniz?
Ebeveyn olarak çocuğunuzun fikirlerini etkiliyor musunuz?
Çocuğunuz 18 yaşında olduğu zaman nasıl bir kişiliğe sahip
olmasını istiyorsunuz? Bu özelliklerin kazanılması için bu
yönde mesajlar veriyor musunuz?
AKIL HOCALIĞI
Aile ağacının bir sonraki aşaması- ağacın etkili ve güçlü
bölümü olan gövde kısmı - “akıl hocalığı” rolünüzdür. Eğer
siz, karşınızdaki kişiye önem verdiğinizi, onun sizin için
önemli olduğunu hissettirirseniz bu kişi sizin fikirlerinize ve
önerilerinize açık olacaktır; çünkü siz güvene dayalı koşulsuz
sevginin olduğu bir ortamda bilgilerinizi paylaşmaktasınızdır.
Başka bir deyişle, Duygusal Banka Hesabına yatırımda
bulunarak akıl hocalığında bulunmaktasınız.
Eğer anne baba iseniz, bu rolde çocuğunuzla ilişkiniz nasıl
olursa olsun unutmamanız gereken bir nokta vardır ki; o
da sizin çocuğunuzun ilk akıl hocası olduğunuzdur. Bir
başka deyişle, olumlu ya da olumsuz olarak, çocuğunuzun
akıl hocası olmama gibi bir şansınız yoktur. Çocuğunuza
ilk temel güven duygusunu siz vermektesiniz, ona bakan,
onu seven kişi sizsiniz. Akıl hocalığında bulunma şekliniz/
tarzınız, aslında sadece çocuğunuzun kendine olan
güvenini etkilemez; aynı zamanda öğrenme sürecinde
sizin öğretme yeteneğinizi ve onun bu yaklaşıma iş birliği
içinde yaklaşmasını da etkiler. Özellikle aile ortamında
anne babanın iletişim kurmakta zorlandığı bir çocuğu varsa
bu hem o çocuk hem de ailedeki diğer çocuklar için anne
babayı gözlemleme ve tanıma fırsatı olabilir. Sınırı zorlayan
çocuk, anne babasının sevgisinin koşulsuz olup olmadığını
sınamaktadır.
Karşılıklı etkileşim sürecinde etkili olan ve sevgiye
dayalı ilişkilerde ilişkiye güç kazandıran bazı faktörler
bulunmaktadır:
•
Kendimizi karşımızdaki kişinin yerine koyma: Aile
bireylerini, arkadaşlarımızı vb. dinlemek, onları anlamaya
çalışmak, dünyaya onların bakış açısından bakabilmek.
•
Paylaşımlarda bulunma: Duygu ve düşüncelerimizi ilişkide
olduğumuz kişilerle paylaşmak.